Drone’unuz suya mı düştü? Panik yapmayın ama acele edin! Bu rehberde, sıvı teması yaşayan drone’lar için hayat kurtaran ilk müdahale yöntemlerini, “pirinç efsanesi” hakkındaki gerçekleri ve cihazınızı korozyondan nasıl koruyacağınızı detaylıca anlattık.
Drone pilotlarının yaşayabileceği en büyük kâbuslardan biri, cihazın kontrolünü kaybedip bir su birikintisine, havuza veya denize düşüşünü izlemektir. O anki çaresizlik hissini çok iyi anlıyoruz. Ancak şu an saniyelerle yarışıyorsunuz. Eğer drone sıvı teması vakası yaşıyorsanız, cihazınızı kurtarmak için hâlâ bir şansınız olabilir; tabii doğru adımları atarsanız.
Odakon.com olarak teknik servisimize gelen en ağır hasarlı cihazlar, genellikle suya düştükten sonra yapılan yanlış müdahaleler (cihazı hemen açmaya çalışmak veya fön tutmak gibi) sonucu kullanılamaz hale gelenlerdir.
Bu yazıda, suya düşen bir drone için “altın saatler” dediğimiz ilk müdahale anında neler yapmanız gerektiğini ve neden profesyonel bir drone sıvı teması onarımı gerektiğini tüm teknik detaylarıyla açıklıyoruz.
İlk 5 Dakika: Drone Suya Düştüğünde Yapılması Gerekenler
Drone suyla temas ettiği anda, içerisindeki hassas elektronik devreler (ESC, Anakart, Gimbal) için geri sayım başlar. Su, özellikle tuzlu veya klorluysa, devreler üzerinde anında iletkenlik yaratır.
İşte panik yapmadan uygulamanız gereken Acil Eylem Planı:
Adım 1: Güvenliği Sağlayın ve Cihazı Çıkarın
Önce kendi güvenliğinizi düşünün. Cihazı sudan çıkardıktan sonra hemen kuru bir zemine koyun.
Adım 2: BATARYAYI SÖKÜN! (En Kritik Hamle)
Bu, yapabileceğiniz en hayati işlemdir. Cihaz kapalı görünse bile, batarya takılı olduğu sürece anakartta voltaj dolaşır. Su ve elektrik birleştiğinde kısa devre kaçınılmazdır.
- Hemen bataryayı çıkarın.
- Asla “Acaba çalışıyor mu?” diye kontrol etmek için bataryayı geri takmayın veya cihazı açma tuşuna basmayın.
- Islanan drone bataryası risklidir; şişme veya ısınma varsa güvenli, yanmaz bir alana (beton zemin, kum kovası) alın.
Adım 3: Suyu Tahliye Edin
Cihazı nazikçe eğerek (sertçe sallamadan) içerisine giren kaba suyun dışarı akmasını sağlayın. Özellikle pervane motorları ve gimbal boşluklarındaki suyun süzülmesine izin verin.
Adım 4: Yüzeysel Kurulama
Mikrofiber bir bez veya kağıt havlu ile drone’un dış yüzeyini kurulayın. Sensör camlarını ve kamera lensini nazikçe silin.
Drone Sahiplerinin Yaptığı Ölümcül Hatalar (Bunları ASLA Yapmayın!)
İnternetteki yanlış bilgiler, 1.000 TL’lik bir temizlik masrafını, 20.000 TL’lik bir “çöp drone” vakasına dönüştürebilir.
- ❌ Saç Kurutma Makinesi Kullanmayın: Fön makinesinin sıcaklığı, drone içindeki hassas plastik aksamları ve lehimleri eritebilir. Ayrıca hava basıncı, suyu girmemesi gereken daha derin noktalara (barometre sensörü gibi) itebilir.
- ❌ Cihazı Açmayı Denemeyin: “Belki kurumuştur, bir deneyeyim” düşüncesi, drone’un anakartını yakan en yaygın hatadır. İçeride kalan tek bir damla su, entegreleri patlatmaya yeter.
- ❌ Sertçe Sallamayın: Suyu çıkarmak için cihazı şiddetle sallamak, mekanik aksamlara (gimbal motorları) zarar verebilir.
CİHAZI SAKIN AÇMAYIN!
Sıvı teması sonrası cihazı çalıştırmayı denemek, anakartta geri dönüşü olmayan kısa devrelere yol açar.
Lütfen bataryayı çıkarın ve hiçbir müdahalede bulunmadan cihazınızı acilen uzman ekibimize gönderin.
ACİL DESTEK EKİBİNE GÖNDER ➤Şehir Efsanesi: Drone’u Pirince Yatırmak İşe Yarar mı?
Google’da “drone suya düştü” araması yaptığınızda karşınıza çıkan ilk tavsiye pirinçtir. Ancak bir drone teknik servisiolarak net bir şekilde söylüyoruz: Lütfen bunu yapmayın.
Neden Pirinç Kullanmamalısınız?
- Nişasta Tozu: Pirinçteki nişasta tozu, drone’un havalandırma ızgaralarından içeri girer. Nemle birleşen bu toz, anakart üzerinde yapışkan bir tabaka oluşturur ve temizliği imkansız hale getirir.
- Yetersiz Erişim: Pirinç sadece yüzeysel nemi emer. Drone gibi çok katmanlı kartlara sahip cihazların derinliklerine ulaşamaz.
- Korozyonu Hızlandırır: Pirinç dolu bir kap, nemli bir sera etkisi yaratır ve oksitlenmeyi (paslanmayı) hızlandırır.
Alternatif: Eğer profesyonel servise hemen ulaşamıyorsanız, Silika Jel (nem alıcı paketler) kullanmak pirinçten çok daha güvenli ve etkilidir.
Görünmez Tehlike: Korozyon (Oksitlenme) Nedir?
Drone’unuz kurusa bile tehlike geçmemiştir. Su kuruduğunda geriye mineraller ve tuz kalır. Bu kalıntılar metal yüzeylerde korozyona (küflenme/paslanma) neden olur.
- Sinsi Arıza: Cihazınız kuruduktan sonra çalışabilir. Ancak korozyon, bir kanser gibi yavaşça ilerler. 1 hafta sonra drone havada uçarken aniden elektriği kesebilir ve düşebilir.
- Bu nedenle, özellikle tuzlu suya düşen drone modelleri (DJI Mini, Air, Mavic serileri) mutlaka profesyonel kimyasal temizlikten geçmelidir.
Sıvı Temasının Gizli Etkisi: “Kapiler Etki” ve BGA Altındaki Tuzak
Çoğu kullanıcı (ve amatör tamirciler), anakartın görünen yüzeyini temizleyip kuruttuğunda işin bittiğini sanır. Ancak DJI drone’larda kullanılan işlemciler, bacaklı değil; BGA (Ball Grid Array) teknolojisiyle, yani yüzlerce minik lehim topunun üzerine oturtulmuş çiplerdir.
İşte kimsenin size söylemediği o fizik kuralı: Kapilar Etki (Kılcallık).
Su, fiziksel yapısı gereği bu çiplerin altındaki milimetrik boşluklara bir sünger gibi vakumlanarak girer. Siz dışarıdan fön de tutsanız, günlerce bekletseniz de, çip ile anakart arasında sıkışan o su buharlaşamaz.
- Sonuç: Hapsolan bu nem, bataryayı taktığınızda iki lehim topu arasında “Dendrit” dediğimiz mikroskobik metal köprüler oluşturur.
- Senaryo: Drone’unuz kuruduktan sonra çalışır gibi görünür; ancak 10 gün sonra bu metal köprüler kısa devre yaptığında, drone’unuz havada aniden “Motor Hatası” verip düşebilir.
Bu yüzden Ultrasonik Temizleme şarttır; çünkü ses dalgaları o dar boşluktaki suyu titreşerek söküp atabilen tek yöntemdir.
5. Odakon Teknik Servis Süreci: Cihazınızı Nasıl Kurtarıyoruz?
Evde yapılan kurutma işlemleri sadece ilk yardımdır. Drone’unuzun güvenle tekrar uçabilmesi için profesyonel bir müdahale şarttır. Odakon.com atölyemizde uyguladığımız prosedür şöyledir:
- Detaylı De-montaj: Cihaz en küçük vidasına kadar uzman teknisyenlerimizce sökülür.
- Hasar Tespiti: Mikroskop altında anakart ve ESC kartları incelenerek korozyon haritası çıkarılır.
- Ultrasonik Yıkama: Anakart, özel kimyasal solüsyonlar içeren ultrasonik temizleme cihazlarına konulur. Bu işlem, fırçanın ulaşamadığı çip altlarındaki oksitlenmeyi temizler.
- Fırınlama: Kartlar özel fırınlarda kontrollü ısıda kurutulur.
- Test Uçuşu: Tüm sensörler ve uçuş dinamikleri test edilerek cihaz size teslim edilir.
Sonuç: Riski Göze Almayın
Drone’unuz değerli bir yatırımdır. Onu pirinç kavanozuna değil, uzman ellere emanet edin. Eğer sıvı teması yaşadıysanız, cihazı çalıştırmayı denemeyin ve hemen bizimle iletişime geçin.
